జీవిత పరివర్తన (అనుప్‌ఘర్, రాజస్థాన్)

పెళ్లి చీర మరియు నగలలో వారి ముఖాల మెరుపుతో అలంకరించబడిన, రాఖీ, ఉష మరియు సీమలు సేవా భారతి అనుప్‌గఢ్ నిర్వహించిన సమూహ వివాహ వేడుకలో తమ వివాహాల కోసం ఎదురు చూస్తున్నప్పుడు చాలా సంతోషంగా ఉన్నారు. అనుప్‌గఢ్ లోని  సేవాభారతి స్వాలంబన్ సంస్థాన్ (స్వయం సాధికారత సంస్థ) నుండి వివిధ వృత్తి విద్యా కోర్సులు చేసిన తర్వాత ఈ అమ్మాయిలు స్వీయ ఆధారితంగా మారడంతో వారి ముఖాల్లో పెద్ద చిరునవ్వు చిగురించింది.  అంతకుముందు  వారి జీవితాలు చుట్టుపక్కల  ఉన్న ఇళ్లలో తిండి లేక ధాన్యం కోసం చేయిచాచడం వల్లన అవమానాలతో నిండిపోయాయి. కానీ, ఈరోజు ఆ జనాలు కూడా ఈ అమ్మాయిల భవిష్యత్తు బాగుండాలని కోరుకుంటూ సంతోషంగా ఉన్నారు.

అనే అమ్మాయి ప్రజల నుండి ఆహారాన్ని అడుక్కునేది, కానీ ఇప్పుడు వధువుల చేతులను మెహందీతో అలంకరించడానికి ప్రొఫెషనల్ మెహందీ కళాకారిణిగా వారి ఇళ్లకు వెళుతోంది. మరోవైపు, పూనమ్, ప్రజలు అందించే పప్పుధాన్యాలపై ఆధారపడింది, ఇప్పుడు సేవాభారతి సంస్థ నుండి కుట్టు మరియు టైలరింగ్‌లో శిక్షణ పొందిన తర్వాత తన సొంత బోటిక్ తెరవడానికి సిద్ధంగా ఉంది. అదే ప్రాంతానికి చెందిన సీమ ఇప్పుడు ఫిజియోథెరపిస్ట్‌గా శిక్షణ పొందుతుండగా, సునీత ఆర్ట్స్‌లో గ్రాడ్యుయేషన్ పూర్తి చేస్తూ పిల్లలకు ట్యూషన్లు చెబుతోంది.

సేవాభారతి సంస్థ ద్వారా జీవితాలను మలుపు తిప్పిన కుటుంబాలు ఇవే కాదు, చుట్టుపక్కల 110 కుటుంబాలు ఉన్నాయి. వీరు సాంసీ, బీహారీ, ధోలీ, బాజీగార్ సమాజానికి చెందినవారు, వారు జీవనోపాధిగా భిక్షాటన చేసేవారు. వారు విద్యావంతులైన సమాజం యొక్క అధునాతనతకు దూరంగా ఉన్నారు మరియు వారి జీవితాలను చీకటి మరియు నిస్సహాయతతో నడిపించారు. జోధ్‌పూర్ సేవాభారతి స్వావలంబన్ ప్రముఖ్, శ్రీ దినకర్ పారిఖ్ మరియు ప్రాంతీయ శిక్షణా అధిపతి శ్రీ గోవింద్ కుమార్. 7-8 సంవత్సరాల నిరంతర కృషి కారణంగా ఈ పరివర్తన అద్భుతం సాధ్యమైంది.

ఈ ఉద్ధరణ ప్రాజెక్ట్ 8 సంవత్సరాల క్రితం RSS స్వయంసేవక్, శ్రీ దినకర్ పారిఖ్ బస్సులో ప్రయాణిస్తుండగా, చెత్త నుండి ఆహారం కోసం వెతుకుతున్న ఇద్దరు పిల్లలు చూశారు. ఈ సంఘటన అతన్ని మలుపు తిప్పాలని నిశ్చయించుకుంది మరియు అతను వెంటనే బస్సు దిగాడు. అలా అనుప్‌గఢ్ ప్రజల కోసం పరివర్తన ప్రయాణం ప్రారంభమైంది, ఇది భజన సంధ్యలు (భక్తి గీతాల సాయంత్రాలు) మరియు సంస్కారశాల (నైతికత విలువల తరగతులు) నిర్వహించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది. ఇది తరువాత ప్రజలను స్వయం-ఆధారితంగా మరియు ఆర్థికంగా స్థిరంగా చేయడానికి విస్తరించింది.

బాలురు మరియు పురుషుల కోసం వృత్తి విద్యా కోర్సులు ప్రారంభించబడ్డాయి, ఇందులో బార్బర్, మెకానిక్ మొదలైనవాటికి శిక్షణ కూడా ఉంది. 8వ తరగతిలో అనాథ అయిన రామ్ RSS స్వయంసేవకుల సహాయంతో ప్రభుత్వ పథకాల ప్రయోజనాన్ని పొందే వాహనాలకు నైపుణ్యం కలిగిన సీట్ మేకర్‌గా శిక్షణ పొందాడు. చదువుతో పాటు ఉద్యోగం చేస్తూ రూ. 7000/- నెలకు సంపాదించాడు. నలుగురు కూతుళ్ల తండ్రి, వికలాంగుడైన పవన్ తనకు ఆడపిల్లలను ఇచ్చినందుకు తన విధిని శపిస్తున్నాడు. దినకర్‌జీ, రామరత్నాజీలు అలాంటి వారి కోసం శిబిరాలు నిర్వహించి వారిని స్వావలంబనగా మార్చారు. ఆ తర్వాత మంగలి వృత్తి శిక్షణ కోసం ప్రభుత్వ పథకాల్లో చేరారు. ఈ వ్యక్తులు ఇప్పుడు BSF సిబ్బంది లేదా ఖైదీలకు జుట్టు కత్తిరింపులు చేస్తారు, అయితే పవన్‌తో సహా కొందరు తమ సెలూన్‌లను తెరిచారు.

బతుకుదెరువు కోసం, రోజువారీ పోషకాహారం కోసం ఇబ్బందులు పడుతున్న వీరికి పిల్లలను బడికి పంపాలనే ఆలోచన సుదూర స్వప్నంగా మారింది. మరెన్నో సమస్యలకు దారితీసిన మరో సమస్య మద్యం. ఇప్పుడు, దాదాపు 250 మంది పిల్లలు సమీపంలోని ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో చదువుతున్నారు, అక్కడ వారు స్వయంసేవకుల సహాయంతో చేరారు. తమ పిల్లలను పాఠశాలకు పంపాలని, పని సమయంలో వ్యసనానికి గురికాకుండా మరియు నెలకు 1000/- ఆదా చేసేలా చూసుకున్న వారికి బండ్లు పంపిణీ చేయబడ్డాయి, వీరిలో డ్రమ్ బీటర్లు, చెప్పులు కుట్టేవారు, రాకేష్, కలురామ్, ఓంజీ, పవన్ ధోలీ వంటి ప్లాస్టిక్ కలెక్టర్లు ఉన్నారు అని శ్రీ సోమ్‌దత్ కచోరియా (జిల్లా సహ మంత్రి, సూరత్‌గఢ్) చెప్పారు. ఇంతకుముందు కేవలం ఇనుము కొట్టి కమ్మరిగా జీవనం సాగిస్తున్న యువకులకు కిసాన్ కార్డు (రైతు కార్డు) పొందడానికి సహాయం చేయడం ద్వారా వారు రైతు బజార్లకు వెళ్లి వ్యవసాయానికి సంబందించిన పనిముట్లను విక్రయించ గలుగుతున్నారు అని శ్రీమతి భగవతి పారిఖ్ (మహిళా సంఘం కో-ఆర్డినేటర్, గంగానగర్ డివిజన్) అన్నారు.

మహిళలు టైలరింగ్‌లో కూడా శిక్షణ పొందారని మరియు వివిధ సంస్థలలో ఏడాది పొడవునా 17 వర్తకాలు నిర్వహిస్తున్నట్లు చెప్పారు. శిక్షణ తర్వాత మహిళలు డబ్బు సంపాదించడానికి రుమాలు, చొక్కాలు, బ్యాగులు మొదలైన వాటిని సరఫరా చేస్తారు. ఈ మహిళలు దీపావళి సందర్భంగా దియాలు (మట్టి దీపాలు) మరియు లక్ష్మీ దేవి, గణపతి విగ్రహాలను కూడా విక్రయిస్తారు అని శ్రీమతి జయ చౌదరి (మహిళా సంఘం తహసీల్ అధ్యక్షురాలు, అనుప్‌ఘర్) అన్నారు.

2019లో అనుప్‌గఢ్‌లో ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ స్వయంసేవకులు 1వ సంవత్సరం శిక్షణా శిబిరాన్ని నిర్వహించినప్పుడు, ఈ వ్యక్తులు వారం రోజుల పాటు దాదాపు 100 మంది స్వయంసేవకులకు ఆహారం అందించారు. ఈ ప్రాజెక్ట్ అన్ని వయసుల వారి జీవితాలను మరియు వృత్తులను తాకింది. ఆహార బిచ్చగాళ్ల ను ఆహారాన్ని అందించేవారుగా మార్చడం, ఆర్థిక స్థిరత్వం మరియు స్వీయ ఆధారపడటం వంటి ఈ పరివర్తన నిజంగా అద్భుతమైనది.